Odprawa pośmiertna 2023 - ile wynosi i kto ją może odebrać? Rodzina zmarłego pracownika musi spełnić określone warunki

Zgodnie z Kodeksem pracy odprawa pośmiertna przysługuje „w razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby”. Świadczenie te wypłacane jest przez pracodawcę, który zatrudniał daną osobę.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami odprawę pośmiertną mogą odebrać wybrani członkowie rodziny zmarłego, czyli:

• małżonek/małżonka zmarłego pracownika,
• dzieci własne (jeśli mają mniej niż 16 lat albo mniej niż 25 w przypadku nauki),
• dzieci przyjęte na utrzymanie oraz wychowanie przed 18. rokiem życia,
• rodzeństwo lub wnuki przyjęte na utrzymanie oraz wychowanie,
• rodzice pracownika (jeśli osoby te ukończyły 50 lat lub są niezdolne do pracy albo wychowują jedno z dzieci, rodzeństwa czy wnuków uprawnionych do renty po zmarłym pracowniku).

Świadczenie wypłacane jest niezależnie od tego czy śmierć nastąpiła podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim, czy urlopie. Nie są uwzględniane także kryteria takie jak rodzaj umowy i okres, na jaki została zawarta czy wymiar pracy. Jeśli natomiast małżeństwo miało wcześniej orzeczoną separację, odprawa nie obejmie żony lub męża pracownika.

- Należy jednak wiedzieć, że odprawa pośmiertna nie przysługuje członkom rodziny, jeżeli pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a odszkodowanie wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową jest nie niższe niż odprawa pośmiertna przysługująca członkom rodziny. W sytuacji, jeżeli odszkodowanie jest niższe od odprawy pośmiertnej, pracodawca jest jednak zobowiązany wypłacić rodzinie kwotę stanowiącą różnicę między tymi świadczeniami - wyjaśnia Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia „Zielona Linia”.

Przeczytaj też:Odprawa przy zwolnieniu z pracy w 2023 roku. Kto może otrzymać, ile wynosi?

Wysokość odprawy pośmiertnej zależy od stażu pracy w danej firmie. Rodzinie przysługuje zatem:

• 1-miesięczne wynagrodzenie - staż pracy poniżej 10 lat,
• 3-miesięczne wynagrodzenie - staż pracy powyżej 10 lat,
• 6-miesięczne wynagrodzenie - staż pracy powyżej 15 lat.

Zgodnie z polskimi przepisami odprawa obliczana jest na podstawie wynagrodzenia miesięcznego wraz z uwzględnieniem średniej wysokości premii miesięcznych, wypłacanych do trzech miesięcy przed zyskaniem prawa do wypłacenia świadczenia.

Przykładowo, jeśli pracownikowi przysługiwało wynagrodzenie w wysokości 4000 zł, a przez trzy ostatnie miesiące otrzymywał też premie w wysokości 400 zł w marcu, 500 zł w kwietniu oraz 600 zł w maju to jego rodzinie będzie przysługiwało 4500 zł (4000 + (400 + 500 + 600 zł) za jeden miesiąc. Warto pamiętać, że dotyczy to sytuacji, gdy do odebrania odprawy uprawnione są co najmniej 2 osoby.

- Odprawa pośmiertna zostaje podzielona po równo pomiędzy wszystkich uprawnionych członków rodziny. Jeżeli natomiast po zmarłym pracowniku pozostał tylko jeden członek rodziny uprawniony do odprawy pośmiertnej, przysługuje mu wówczas odprawa w wysokości połowy odpowiedniej kwoty określonej powyżej - czytamy na portalu zielonalinia.gov.pl.

Jeśli dana osoba pozostawała w więcej niż jednym stosunku pracy, jej rodzina otrzyma odprawę pośmiertną osobno od każdego pracodawcy. Wysokość dodatku będzie uzależniona od okresu zatrudnienia w każdej z firm.

Odprawa pośmiertna nie będzie przysługiwała, jeśli pracownik był ubezpieczony na życie przez pracodawcę, a rodzinie spełniającej warunki do odebrania świadczenia przysługuje z tego tytułu odszkodowanie równe lub wyższe danej odprawie. W przypadku, gdy odszkodowanie będzie niższe od tego dodatku, pracodawca musi wypłacić różnicę między świadczeniami. Prawo do odebrania odprawy pośmiertnej wygada po upływie 3 lat.

Członkowie rodziny zmarłego pracownika mogą też odebrać jednorazowe odszkodowanie przyznawane przez ZUS. Świadczenie przysługuje w sytuacji, gdy pracownik zmarł w wyniku wypadku przy pracy.

Jeśli uprawnionymi są małżonek lub dziecko, odszkodowanie wyniesie 18-krotność przeciętnego wynagrodzenia. W sytuacji, gdy do świadczenia ma prawo inny członek rodziny, kwota ta będzie stanowiła 9-krotność średniej pensji.

W celu odebrania odszkodowania za wypadek przy pracy należy dostarczyć do ZUS odpowiedni wniosek. Do tego konieczne jest także dołączenie protokołu powypadkowego, a także dokumentu potwierdzającego powinowactwo lub pokrewieństwo ze zmarłą osobą.